På grunn av f#&%**# korona, har det vore, er og kjem til å vere ei stund til, litt mindre aktivitet med kurs/event/gardsbesøkfronten. MEN, me står no på likevel, med noko færre deltakarar enn vanleg. Noko som faktisk kan auke utbytet av kursa for den einskilde deltakar, som kan få endå meir hjelp av oss som held kurset.
Det første kurset er plantefarging med den fantastisk flinke Sascha Camilla Gade frå Vaid plantefargeri. Tenk at ho faktsik skal halde kurs i Gripen, og har lyst til akkurat det! Ein typisk vinnvinnsituasjon. 🙂 Det vert to kurs med Sascha, eit 12. september, og eit i Ullveka, den 25. oktober. For kurset i Ullveka, sjå link lengre ned. For påmelding til kurset 12. september, meld deg på her: https://vaid-no.myshopify.com/collections/nyheter/products/kopi-av-1-dags-plantefargingskurs-15-august-1
Nydelege fargar, både naturfargar, og slike som sparkar ( alle er basert på plantefarging)
Så vert det tre spinnekurs i Ullveka. Vigdis Valde er hovudkurshaldar og spinneproff, eg er hjelpar, reparatør og tilretteleggjar. (spinoff assistent) To av kursa har fokus på rokken som helst skal vere din ven for livet. I eit av kursa får rokken mykje merksemd. Har du ein rokk du er usikker på om virkar som han skal , har du kanskje ikkje prøvd han, eller ikkje fått til noko godt kompaniskap med han, kan du og rokken kome hit, og så finn me ut kva som er gale. Det kan både vere teknikken, eller rokken, – eller begge deler. Ikkje fortvil, me hjelper deg. Og er rokken ikkje i stand til å gi deg det du treng, har me rokkar her du kan sjå om du likar betre. Det andre kurset er det meir fokus på teknikk, men ein rokk som fungerar frå starten.
Denne nydelege rokken er frå Telemark, og har karveskurd og årstal og initialar. Men for ein mitete skranglerokk! Eg tenkte kanskje har var heilt utanføre redning, men med liming, nye delar, pussing, tuning og smøring, malar både han og eg. Vener! Pass forresten på å ikkje bruke noko anna enn den finaste olje til rokken din, som den beste symaskinolje. Før brukte dei hønsefeitt, så om ikkje lenge så kjem eg nok til å koke ei høne…eller meir truleg ein ufordrageleg hane.To hesper med garn spunne med Sara SuperullSaraull. Ei hespe med dekkhår, og ei nestan utan. Så ubegripeleg mjukt. Gamle søya mi. <3
I det tredje spinnekurset ser me nærmare på det eintråda garnet. Den einsame tråden. Den eine tråden som åleine må ha alt eit garn treng for å vere brukande. Han må vere sterk nok gjennom heile nøstet, elles vert det hol i strikkinga. Dette skal me studere og spekulere kring. Det kjem til å verte skikkeleg fint, trur eg. Eg får nesten lyst til å skrive eit dikt til den eineståande tråden. Kanskje me kan gjere det saman på kurset.
Eintråda garn. Noko sterkt, og noko så mjukt at eg kunne skrøte på meg kashmirgeiter…
Meld deg på kurs via Deltager.no, søk på Ullveka 2020, og finn kursa der. Kanskje er det noko anna spennande andre stadar som og fristar og? Uansett vert me veldig glade om du kjem på kurs og er saman med oss i Gripen. https://www.deltager.no/participant/search.aspx?s=ullveka%202020
Flokkleiar Lilly ønsker alle velkomne til kurs i Gripen. “Det er viktig at folk lærer om ull”, seier ho i ei pressemelding til Gripengard.no. Som talsau for Gripaflokken vil ho gjere det klårt at det er viktig at så mange som muleg tek på seg ei oppdragande rolle for å få folk til å sjå kor myklje den gamalnorske sauen har å bidra med, Ho seier vidare at ulla til villsauen lenge har hatt eit ufortent dårleg rykte. Det er på høg tid at ulla frå den gamalnorske sauen vert teke på alvor, seier ho. Det er elles viktig at folk skjønar at også søyer kan ha horn, og at at i saueflokkar er det alltid ei søye som er sjef. Det er alltid så mykje styr og vesen med desse vêrane, avsluttar ho med eit glimt i auga, og humrar litt.
Etter at gutta, Bart og Ben, har vore i nord nokre veker, er dei attende i Gripen, og løa fortset å reise seg. No er det sperr som kjem opp. Undertida vert det saga material. Det er ekstra tilfredstillande når materiala kjem frå eigen skog, sage her i Gripen. Kjell Hølleland lagar fine beine fjøler på den mobile saga si.
Når ein kjøpe rokk usett, fordi ein har vorte forført av kor vakker han er, då kan det føre til litt trøbbel… Denne rokken er gråtevakker, men såpass miteten og skranglen, at eg er ikkje alt for optimistsik. Men eg må no prøve i alle fall.
Det er ein snelle med, og ingen av snellene eg har frå før, passar. Stålet i flygaren er for tjukt. Alt sto i sju steinar, men etter rens og oljing, og nokre tilpassingar, snurrar snella fint. Trist at miten har fått boltre seg litt for mykje. Men sjå på den nydelege karveskurden! Lurar på kva namna bak initialane er…
Når eg sit med ein slik gamal bruksgjenstand i hendene, vert det til at eg tenkjer på dei menneska, ein gong for fleire liv sidan, som åtte denne skatten. På den første eigaren som sikkert fekk denne rokken i gåve frå ein kjær person, kanskje ein kjærast. Ei trulovingsgåve, kanskje? Eg tenkjer på gleda som måtte ha vore der. Vonleg var det ein god rokk den gongen, slik at han var lett å bruke, og fin tråd kunne spinnast på han.
Det er mykje som er annleis med denne rokken. Td så sprikar han mykje meir enn vanleg med føtene. Så er det innfestinga til fotpedalen som er sat i rokken på ei side, og fast i rokken på andre sida. Vanlegvis er stålet festa i begge endane av pedalkvilaren, så no får me prøve noko anna. Det viktige er at det glir godt i begge endar, så det må eg jo fikse på eit vis.
Som de ser er det mykje hol etter mit, og då kan han jo verte litt svak i kroppen, men eg må jo berre gi denne vakre tingen ein ny sjanse, kanskje får me han i bruk att, slik at han kan gjere det han skal, spinne tråd.
Kvart år arrangerar Meland frivillighetssentral sommarskule for ungar som har sommarferie. I dag var det tredje gongen dei besøkte oss i Gripen. 4 damer frå husflidslaget var med, og dei hadde spinneutstyr, ull, garn til band og fletting med seg. Dei baka og stompekake, som er forunderleg gode. Minigrisen Nelly elskar stompekake og gjer alle dei triksa ho kan for å få smake. Ordførar Sara Hamre Sekkingstad var også med heile dagen, og det er det klart me er stolte og glade for.
Ordførar Sara bakar stompekaker.Nelly, den gigantiske minigrisen elsker sommarskule. Det vert alltid mykje godsaker. Sjølv om ho er ganske sur, så likar ho ungane, i alle fall mykje betre enn vaksne. Men aller mest elskar Nelly Mamsen (WCM Helene Olli). Og så stompekake då. Slik gjer me det i Gripen. Vedfyrt steiketakke. Stopmekakene vert ekstra gode på dette viset.
I tillegg til aktivitetane til husflidslaget, fekk ungane mellom anna vere med på greier som å kappkøyre med mjølkekjerre, lage barkebåtar, klatre i “Nordhordlands største rododendron”, gi flaske til kopplammet, lage paddeterrarium, ro på Storavatnet, plukke vassliljer, kose med hundane og snakke med Nelly og sauene og sjå på alt me har her i Gripen. Vêret heldt seg bra heile tida, sjølv om regnet sto klart frå morgonen. Det er kjekt å sjå små henderi aktivitet med gamalt handverk. Nokon av dei klarte å lage tråd både på handtein og på rokken.
Onsdag 24. juni 2020 vart ein fantastisk fin dag. Veldig mange hadde funne vegen til Gripen denne dagen, og me fekk god øving i å lage mat til omlag 60 personar. Ei god førebuing til endå meir økoturisme/gardsturisme.
Fylkesmann for Vestland, Lars Sponheim, prioriterte å besøke oss denne dagen, og sto for ovverrekkinga av sertifikatet for økoturisme. Han haldt ein tale, der han mellom anna sa at me treng slikt landbruk som me driv med i Gripen.
Me skal ikkje berre mette magane, men og sinna, samstundes som me tek var på kunnskapen om korleis det er å vere eit lita bruk på vestlandet. Og no er me også økosertifiserte tilbydarar av gardsturisme.
Fylkesmann Lars Sponheim og bondenDet vart mange talar, og mange gåver, og det heile var ganske eventyrleg. Det var spesielt stas å få tale, gåve og dikt frå Karsten Valland iog Innovasjon Norge.
Takk til alle som tok turen og var med på å gjere dagen til ein fest! Takk for milde gåver, og takk for støtte og hjelp frå den store og utvida Gripenfamilien. Og takk til jentene og gutane mine her i Gripen, og spesielt til min eigen snusmumrik.
Gripajenter.
Sertifikatet for økoturisme er kome opp på veggen i kjøkenet, og hanen-skiltet prydar mjølkerampen. Me er glade og takksame.
Gripen gard og rurale tidsreiser er godkjend som tilbydar av Norsk Økoturisme, og Onsdag 24. juni 2020 kjem fylkesmann Lars Sponheim til Gripen for å overrekke sertifikatet. Det vert ein merkedag. Ca 50 gjestar er påmeldte og i Gripen styrar me på og førebur oss. Me planlegg mellom anna lunsj til alle folka som kjem. Det vert sjølvsagt basert på noko som er produsert i Gripen.
Det er ikkje kvar dag me får besøk av korkje fylkesmann eller Lars Sponheim, og på onsdag vert det beggje delar. Slåtten har byrja for fullt og dette vert eit lite avbrekk i slåtten
Våren er kome for fullt. I dag kom lam nr 29 etter ein liten pause i lamminga. Det er Bjørg som har lamma no i dag tidleg. Marris er far, og eg er stolt av alle tre. Lammet er 2.2 kg, viltfarga brunt, og eit riktig vakkert lam. Det er ei søye, førebels utan namn, me må alltid tenkte litt og finne rett namn. Av og til berre skjer det, nokre gonger går det dagar før me har funne rett namn. Av og til er det utomværingar (folk som ikkje er frå Gripen gard) som gir dei namn. Av og til kan det verte ganske vittig. Eg har tre sauer her, som er oppkalla etter far til son min sine nye svigerforeldre og hunden deira. Så her i Gripen finst både Jane, Cato og Zanto. Dei har fått følgje med lamma og vore spent på korleis det går med dei. Dei har til og med vore her og helst på dei. I alle fall på gutta boys. Jane var ikkje heime då dei var her. Tilfeldigvis har dei utvikla seg så fint at eg har dei alle framleis, dei to gutane er utfordrarar til Gripavêr-stallen. Sommaren vil syne kva det vert til. Dei er i alle fall tamme og elskelege, og har super ull. Det med ulla er kjempeviktig, både her i Gripen, og i Nordhordland. Eg likar å tenkje at me er eit viktig ull-distrikt. På veg til å verte, i alle fall…
Gripen treng driftsbygning! Den gamle løa hadde rasa saman på murane då eg overtok garden i 2012.. Natursteinsmurane er no reve ned og bygd oppatt og er klare for reising av ny grindløe. Løa skal ha plass til ca 4 kyr, sida trønderfe eller liknande eldre norsk buferase. Det skal og vere rom for stort høy-lager på lemen. Eg produserer alt høyet dyra mine treng her på garden, men manglar skikkeleg lager. No brukar eg ein stor gamal tresilo til høy (har gjort tiltak for at det skal fungere, og har bygd høy-tørke). Så treng eg produksjonslokale til produksjon av mysost og smør. Eg treng og rom til foredling av sauekjøt. Eg sender ca 25 sauer/lam til slakt kvart år, og tek alt kjøt i retur for direktesal. Eg lagar pinnekjøt og fena-lår. Alt vert seld til god pris. Eg har lang strandlinje til Storavatnet, det det no er svært godt fiske, både aure og røye. Eg vil gjerne utnytte denne ressursen og treng difor rom til foredling av ferskvassfisk. Eg held ein del kurs og andre arrangement på garden, og det hadde vore praktisk med eit rom eg kunne bruke til undervisning, kurs, servering og møter. Produksjonen er no Debiogodkjend, og vert straks godkjend som Inn på tunet-tilbydar. Ventar revisjon i vår. Eg treng og rom til ein liten gardsbutikk. I tillegg til sauekjøt sel eg andre produkt frå garden, som jordskokkar, sopp, forskjellig syltetøy og marmelade, hasselnøtter, egg, skinn og ull-produkt. For tida vert det produsert veldig eksklusivt handkarda og handspunne garn frå sauene i Gripen. Etterkvart vert det og sal av honning, har ei heilt fersk birøkt. Eg lagar og ein del produkt som spik (tyristikker), og rustikke møblar og lamper.
Kos og flåttplukking
Sidan gardsdrifta er lita, slik det er vanleg på små Vestlandsgardar, må eg drive med mykje forskjellig for å tene nok pengar. Eg arbeider berre heime på garden, og vil ikkje ha noko arbeid utanom. Eg tek imot møblar, vindauge dører ol for restaurering, men eg tek minimalt av jobb eg ikkje kan gjere heime. Gripen har to små utleigehytter som er ferdig innreidd, og vert leigd ut. Eg har ei lita øy i Storavatnet der er har sett opp ein stor solid lavvo, som har solid tregolv, og er fint møblert, med vedomn, feltsenger og store gamle kister og det som trengs for å bu der. Øya vert leigd ut med robåt, flytevestar og fiskegarn. På litt sikt vil eg byggje tretopphytter ved den verneverdige urskogen på garden. Ein stor del av skogen i Gripen er no freda gjennom frivillig skogvern, naturreservatet Gripakletten.
Sidan eg overtok garden har eg sett opp meir enn 4 km nytt gjerde, og fått innmark og utmark på stell. No i dag har eg pluss minus 70 vinterfôra sauer/vêrar, ein gris og høns. Eg driv med utleige av avlsvêrar, så eg har alltid omlag ti vaksne vêrar, av fleire ulike linjer i utleigestallen. Då eg kom var alle hus i sterkt forfall, løa var rasa heilt saman. Eg har restaurert bustadhus, bygd kjøken og bad. Eg har restaurert smia. Neste byggjetrinn vert å restaurere sjølve smieavlen og få smia i brukbar stand. Då kan me produsere enkle bygningsdetaljar der, som krampar, krokar, hengsle mm. Mykje av det gamle utstyret har eg funne att i alt rotet som var her då eg overtok. Eldhuset frå 1500 var i forferdeleg dårleg tilstand. Det var berre eg i heile verda, trur eg, som meinte at det var liv laga. Delar av det var så rote at det var store hol i tømmerveggane. Det var ikkje godt nok til å bere taket td. Eg løyste det med å byggje eit hus utanpå det gamle. Det gamle huset er altså delvis inni veggane. Der tømmeret var ok er dei synlege inne. Eg kjøpte eit lite motorsagbruk, og mest alt material til eldhuset er henta frå eigen skog og saga på eige sagbruk. Slik kunne me produsere «etter bestilling” frå dei som var byggje-team. Eg har og reparert den store eldhusomnen, som var på veg til å rase saman. Det virka som eit vonlaust prosjekt, men no står huset der, og er riktig fint. Det er eit svært viktig bygg for garden og for tunskipnaden.
Eg har og sett opp ein grindbygd traktorgarasje med lem. Eg har bygd veg, ikkje heilt fram til tunet, men til garasjen og hyttene, der det no er ein parkeringsplass. Eg har og fått lagt inn meir straum, fått nytt sikringsskåp med jordfeilbrytar og jording. Og trefaseanlegg til byggjestraum. Mykje er gjort, altså.
Og no er turen kome til løa. Eg har avtale med Bart Leffre, som vil byggje løa. Tømmer tek me frå eigen skog. Eg har fått teke ut dei stokkane eg treng no i vinter, og har avtalt med ein kar som har mobilt sagbruk, som kjem hit og sagar alt material me treng til løa.
Når løa er realisert, vert siloen ledig for anna bruk, og eg har sjølvsagt mange idear til ny bruk.
Bart har alt laga teikningar og modell av løa, så me veit no korleis det skal verte. Løe vert bygd på dei gamle murane, så det nye bygget er nøyaktig tilpassa murane.
Etter kvart som tida har gått, er det sauene og ulla, som er den berande produksjonen i Gripen. Eg har knytt til meg gode folk, og Gripen er no vorte eit lite ull-univers, og mykje folk kjem for å oppleve dette, anten på kurs me held, eller andre events. I Gripen er det sju rokkar, og alle er i bruk! Kurs me held er mellom anna, spinning på handtein, spinning på rokk, plantefarging, brikkevev, redesign, kles-reparasjon, matlaging ute, matlaging på vedfyrte omnar, lefsebaking på vedfyrte omnar, korleis lagebrakevegg, tjærebrenning, sjølvberging og mykje meir.
Sidan me no brukar så mykje tid på ull, og spesialprodukt av ull, meiner eg at det er viktig og nødvendig og lage produksjonslokale for dette i løa. Dei funksjonane eg har planlagt i løa vert altså dette: i tillegg til eit lite kufjøs, plass til lager av kraftfôr mm, pluss rom for grisen. Dette vert i grunnetasjen, søndre del. I nordre delen, som er avskilt frå dyrehaldet, treng eg eit lite rom til kjøt- og mjølkeforedling, godkjent av Mattilsynet. Elles er denne delen av løa planlagt til “ull-verkstad”.
Gripen (eg) samarbeider med Bergen og omegn turistforeining, og Gripen er eit av stoppa på den nye attraksjonen Ull-ruta, eller Wool heritage route, der Gripen er den einaste saue- og ullprodusenten. Om de vil kan de google Ull-ruta, så de kan sjå den fine brosjyra. Eg er i eit fabelaktig selskap her, noko eg er stolt og takksam for.
No vert eg straks godkjend som tilbydar av Norsk økoturisme og Gripen får smykke seg med merket Hanen.
Undertida går livet sin gang, jord vert førebudd til vekstsesongen, frø spirar i kaldbenkar og inne, hønene legg fleire egg, og ute har vårens vakraste eventyr byrja, og det lamma som får mest merksemd her no om dagane.
Nettstedet bruker informasjonskapsler for å forbedre opplevelsen din mens du navigerer gjennom den. Fra disse informasjonskapslene lagres de som nødvendige i nettleseren din, fordi de hjelper grunnleggende funksjoner på nettstedet til å fungere. Vi bruker også tredjeparts informasjonskapsler som hjelper oss med å analysere og forstå hvordan du bruker nettstedet. Disse informasjonskapslene blir lagret i nettleseren din bare med ditt samtykke. Du har også muligheten til å velge bort disse informasjonskapslene. Men å velge bort noen av disse informasjonskapslene kan ha en innvirkning på nettopplevelsen din.
Nødvendige informasjonskapsler er helt avgjørende for at nettstedet skal fungere ordentlig. Denne kategorien inkluderer bare informasjonskapsler som sikrer grunnleggende funksjonaliteter og sikkerhetsfunksjoner på nettstedet. Disse informasjonskapslene lagrer ingen personlig informasjon.
Informasjonskapsler som kanskje ikke er spesielt nødvendige for at nettstedet skal fungere og brukes spesifikt til å samle inn brukerens personlige data via analyser, annonser, annet innebygd innhold blir betegnet som ikke-nødvendige informasjonskapsler. Det er obligatorisk å innhente brukerens samtykke før du kjører disse informasjonskapslene på nettstedet ditt.
